last night a MoE saved my thesis

Τις προάλλες ανακοινώθηκε ότι νέος Υπουργός Παιδείας θα είναι ο κ. Μπαμπινιώτης. Αν επρόκειτο να διατηρηθεί στη θέση επί μακρόν θα ήταν ενδιαφέρον να βλέπαμε τι απ’ όσα κατά καιρούς έχει υποστηρίξει θα έφερνε ως αλλαγές στον πολύπαθο αυτό χώρο (δεν εννοώ ότι δε θα προσπαθούσε, αλλά τι θα κατάφερνε πραγματικά).

Πχ να μερικά αποσπάσματα από το βιβλίο «Από την κοσμογονία στη γλωσσογονία«.

«…Και βλέπω στο ελληνικό σύστημα μια στρέβλωση, όπως υπάρχει στη γενική εκπαίδευση η βασική στρέβλωση ότι θεωρείς ότι φοιτάς στο Γυμνάσιο και το Λύκειο για να μπεις στο Πανεπιστήμιο. Κι έτσι αχρηστεύεται όλη η λυκειακή εκπαίδευση. Όμοια -δηλαδή τελείως χρησιμοθηρικά- θεωρείται ότι φοιτάς στο Πανεπιστήμιο για ν΄ ασκήσεις ένα συγκεκριμένο επάγγελμα. Αυτό σου αχρηστεύει τον μορφωτικό χαρακτήρα και τη μορφωτική λειτουργία, η οποία είναι συνυφασμένη με την αναζήτηση, δηλαδή με την έρευνα. Κι αυτό οδηγεί σε στρεβλώσεις…»

«…Στην παιδεία μας χρειάζεται να γίνουν ριζικές αλλαγές. Δηλαδή, αν δεν υπάρξει μια πλήρης ανατροπή του συστήματος και της γενικής (σχολικής) παιδείας και της πανεπιστημιακής, δεν μπορεί να βελτιωθεί τίποτα. Γιατί ένα Πανεπιστήμιο που δεν είναι αυτόνομο στην πραγματικότητα, που δεν αξιολογείται (αφού του παρασχεθούν οι δυνατότητες), που δεν μπορεί να επιλέξει τους φοιτητές του, που δεν μπορεί να έχει λόγο στο διδακτικό του προσωπικό, δεν έχει ανταγωνιστικό χαρακτήρα…»

«…Εγώ πιστεύω ότι μόνο η εξασφάλιση μιας ποιότητας παιδείας με τον πιο ουσιαστικό τρόπο μπορεί να δώσει νέες γενιές ανθρώπων, υπεύθυνων πολιτών, σκεπτόμενων, σωστά δημοκρατικών (όχι δημοκρατικών που δημιουργούν φραγμούς στους άλλους), μπορεί ν’ ανεβάσει αυτή τη χώρα και στην επιστήμη και στην οικονομία και στην κοινωνία και παντού…»

Κάπου εκεί, βέβαια,  ο συνομιλητής του, ο κ. Νανόπουλος, σημειώνει  «Όταν βλέπεις απαίδευτους επαρχιώτες και απαίδευτες επαρχιώτισσες να γίνονται υπουργοί Παιδείας, τι περιμένεις»; ΕΠΑΡΧΙΩΤΕΣ; ΕΠΑΡΧΙΩΤΙΣΣΕΣ; Αυτή του και μόνο η ατάκα ακύρωσε όλο το υπόλοιπο βιβλίο για μένα. Αλλά τέλος πάντων.

Που, βέβαια, το βιβλίο έχει ενδιαφέρον, εξετάζει (ή ανακαλύπτει μέσα από το διάλογο των δύο αντρών) τις παραλληλίες ανάμεσα στον κόσμο και τη γλώσσα, πχ το χτίσιμο πάνω σε δομικά στοιχεία (σωματίδια και φωνήματα) ή την εξάρτηση από την πράξη (ενέργεια και ρήμα), για να συνεχίσει σε θέματα που άπτονται του γενικότερου τρόπου σκέψης και εκπαίδευσης (χρήση ΗΥ, διαθεματικότητα, στρουκτουραλισμός(;), πολιτισμός). Και κάθε σελίδα είναι εμποτισμένη εκ μέρους των δύο επιστημόνων με μια διάχυση γνώσης για το πώς στέκεται ο άνθρωπος μέσα στο σύμπαν αλλά και το πώς το σύμπαν απεικονίζεται μέσα στον άνθρωπο (εγκέφαλος και νόηση).

Ένα πολύ βασικό μειονέκτημα που βρήκα: μετά τη δωδέκατη σελίδα έχεις σιχαθεί που σε όλα συμφωνούνε. Πάντα νόμιζα ότι για να ανθίσει ο κήπος των νέων ιδεών δε χρειάζεται μόνο διάλογος αλλά και διαφωνία. Αλλά έτσι ίσως ήταν το μοτίβο αυτού του «ανοιχτού» διαλόγου, ίσως όντως και οι δύο να ‘ναι σταθερά προσανατολισμένοι σε μια συμπαντοκεντρική θεώρηση των πραγμάτων και μια διεπιστημονική προσέγγιση στην παιδεία.

Όσον αφορά τώρα ειδικότερα στον κ. Μπαμπινιώτη, δεν ξέρω αν θα σώσει την κατάσταση στην Παιδεία, σίγουρα πάντως έσωσε τη δική μου μεταπτυχιακή εργασία.

Παρακολουθούσα φανατικά τις εκπομπές του για την ελληνική γλώσσα. Βέβαια, το όλο σκηνικό αποδείχτηκε φενάκη, 20 χρόνια μετά συνεχίζω να διαπράττω τα ίδια λάθη στο λόγο μου – κι αυτό γιατί η εκμάθηση της γλώσσας επιτυγχάνεται μόνο με καθημερινή τριβή και όχι μέσω μονόδρομων παθητικών διαλέξεων.

Η μεταπτυχιακή μου εργασία ήταν ένα συνονθύλευμα κλεμμένων ιδεών, θεωρημάτων, παραγράφων και σχημάτων άλλων εργασιών πασπαλισμένα με ορισμένα αποτελέσματα δικής μου επινοήσεως. Περιέχοντας  μπόλικη γεωμετρία και αντιγράφοντας από αγγλικά κυρίως κείμενα έπρεπε να μεταφράσω πολλάκις τη λέξη three-dimensional. Μόλις 1 μήνα πριν σε μια εκπομπή του ο κ. Μπαμπινιώτης εξηγούσε ότι η σωστή ονομασία είναι τριδιάστατος και όχι τρισδιάστατος. Κι αυτό γιατί, το τρι- είναι αριθμητικό (τρικάταρτο καράβι, τριφασικό ρεύμα) ενώ το τρισ- εμφατικό (τρισευτυχισμένος, τρισάθλιος). Έχει επικρατήσει, όμως, η γραφή και η προφορά τρισδιάστατος καθώς παρασυρόμαστε από το συγγενικό δισδιάστατος, στο οποίο εισάγουμε το σ για λόγους ευφωνίας (που και πάλι το σωστό είναι διδιάστατος).

Αφού τελείωσα την παρουσίαση της εργασίας ενώπιον καθηγητών και συμφοιτητών έτρεμα για το ποια θα ήταν η πρώτη τους ερώτηση. Η εργασία είχε ένα σωρό κενά και παραλείψεις και γω ελάχιστα είχα προετοιμαστεί για να αντιμετωπίσω τις ριπές τους. Ένας καθηγητής μας ήταν Ελληνοαμερικάνος και είχε μανία με τη γλώσσα, πήρε πρώτος τον λόγο και παρατήρησε: «πρέπει να είσαι ο πρώτος Έλληνας που ακούω να λέει τριδιάστατος, γιατί; δεν είσαι λάθος; δεν είναι τρισδιάστατος το σωστό»;

Τι θείο δώρο ήταν αυτό; Του εξήγησα όσα είχε αναφέρει ο κ. Μπαμπινιώτης, έπαιξα και λίγο θέατρο για την κακοποίηση της γλώσσας μας και έκλεισα με το «Θα ήμουν ΤΡΙΣευδαίμων αν η ΤΡΙμελής επιτροπή σας σ΄ αυτήν την ΤΡΙδιάστατη αίθουσα έσκαβε στα ΤΡΙΣβαθα της εργασίας μου και με έκρινε άξιο για τον τίτλο σπουδών». Από εκείνη τη στιγμή ο καθηγητής ήταν δικός μου. Εντυπωσιασμένος από τη λεκτική μου επανάσταση κράτησε το λόγο και άρχισε να με ρωτάει μόνο γενικές πληροφορίες για την εργασία. Οι δύο συνάδελφοί του είχαν περιοριστεί σε ρόλο κομπάρσου και όταν αποφάσισε κάποιος να με ρωτήσει κάτι πιο λεπτομερές, την απάντηση την έδωσε σχεδόν μόνος του ο Ελληνοαμερικάνος: «σωστά, για πες μας, τι εννοείς σε αυτό το σημείο της εργασίας, μήπως θες να πεις ότι αυτό κι αυτό κι αυτό κι αυτό»; -ΝΑΙ!!!!!

Οπότε ευχαριστώ πολύ κ. Μπαμπινιώτη. Καλή επιτυχία στο έργο σας. Σίγουρα θα τη χρειαστείτε αν πχ προσπαθήσετε να σταματήσετε να απονέμονται πτυχία σαν το δικό μου από τα Πανεπιστήμια.

… και τώρα αναζητήστε στο λεξικό ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ το λήμμα τρι(σ)διάστατος. Με κάνει να αναρωτιέμαι αν όλα τα παραπάνω είναι αλήθεια ή τα ονειρεύτηκα.